- W tym artykule:
- Dlaczego warto oszczędzać?
- Oszczędzanie pieniędzy – ile odkładać?
- Jak zacząć oszczędzać pieniądze?
- Jak pomnażać oszczędności?
- Co jest najważniejsze w oszczędzaniu?
Oszczędzanie pieniędzy sprawia nam wiele problemów. Z jednej strony dlatego, że dla przeciętnej rodziny już same wydatki na życie stanowią wyzwanie. Z drugiej dlatego, że bardzo często realizujemy niezaplanowane zachcianki zakupowe, tylko po to żeby poprawić sobie nastrój.
Generalnie szukamy wymówek, żeby nie oszczędzać, a tak naprawdę największą przeszkodą w oszczędzaniu, jest brak motywacji. Tymczasem panowanie nad swoimi pieniędzmi to powinien być powód do dumy.
Dlaczego warto oszczędzać?
Jest kilka powodów, dla których warto oszczędzać.
- System emerytalny w Polsce nie zapewni sensownych emerytur. Powód jest prozaiczny. System został stworzony w oparciu o założenie, że populacja Polski będzie rosła. Dziś prognozy mówią, że w ciągu 30 lat liczba Polaków zmniejszy się o 4-5 milionów. To oznacza, że za 30 lat udział osób powyżej 60 roku życia w całej populacji znacząco się zwiększy. Aby mieć w przyszłości wyższą emeryturę, warto samemu o to zadbać.
- Nie tylko na rynkach finansowych pojawiają się „czarne łabędzie”, czyli wydarzenia, które właściwie nie powinny zaistnieć, bo prawdopodobieństwo ich wystąpienia jest bardzo niskie. A jednak się wydarzają. Również w życiu każdego z nas może pojawić się „czarny łabędź” w postaci utraty pracy, choroby bliskiej osoby lub innych wydarzeń, które dziś wydają nam się mało prawdopodobne.
Zwłaszcza ten drugi powód powinien być silnym motywatorem do oszczędzania. Stworzenie bufora finansowego, który pozwoli przetrwać życiowe zawirowania powinno być warte pewnych wyrzeczeń.
Aby taki bufor zwiększał bezpieczeństwo finansowe, powinien pokrywać od 3 do 6-miesięcznych wydatków. Zazwyczaj te kilka miesięcy, które możemy przeżyć nie zarabiając, obniża nam zdecydowanie poziom stresu, gdy na naszej drodze pojawią się niezaplanowane wydatki.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
Pozostaje więc odpowiedzieć na pytanie: Jak zgromadzić potrzebny kapitał w ciągu na przykład trzech lat?
Oszczędzanie pieniędzy – ile odkładać?
Załóżmy, że chcemy zgromadzić 3-miesięczny bufor finansowy i mamy na to 3 lata. To oznacza, że w ciągu roku musimy zaoszczędzić równowartość miesięcznego dochodu netto. Rok ma 12 miesięcy, więc co miesiąc musimy odłożyć nieco ponad 8% dochodów.
Czy to dużo? Jeżeli wydajemy wszystkie pieniądze na wydatki niezbędne do życia, to tak. Jeżeli część dochodu wydajemy na rzeczy, które nie są tak bardzo konieczne, to jest to bardziej kwestia psychicznego nastawienia i determinacji.
Jest jeszcze inna możliwość.
Jeżeli podwyżkę wykorzystamy na rozpoczęcie systematycznego oszczędzania, to taka decyzja powinna być dla nas łatwiejsza. Nie rezygnujemy z dotychczasowego poziomu życia i konsumpcji, a po prostu go nie zwiększamy.
Ale... zgromadzenie kapitału, który pozwoliłby na trzymiesięczne przeżycie bez zarabiania to dopiero początek budowania finansowego bezpieczeństwa.
Jak zacząć oszczędzać pieniądze?
- Znajdź w sobie motywację. Najlepszy sposób na oszczędzanie pieniędzy to taki, który będzie dla Ciebie odpowiedni. Im łatwiej zaangażujesz się w oszczędzanie (będziesz wiedzieć, dlaczego oszczędzasz), tym częściej będziesz to robić i tym szybciej będziesz w stanie osiągnąć swoje cele. To ważny krok na drodze do skutecznego oszczędzania pieniędzy.
- Wykształć w sobie nawyk oszczędzania. Drugim krokiem do oszczędzania jest wyrobienie w sobie nawyku odkładania co miesiąc określonej kwoty.
Możesz zacząć inwestować już od 50 zł.Najlepszy moment na inwestycję w przyszłość, to dzisiaj. Nie zwlekaj!
Oto kilka wskazówek dotyczących skutecznego oszczędzania.
- Wyznacz cele najlepiej takie, które Cię motywują, np. oszczędzanie na dom lub wyjazd na wymarzone wakacje, i wyznacz sobie harmonogram ich osiągnięcia.
- Określ domowy budżet. Sprawdź dokładnie, ile zarabiasz (regularnie i nieregularnie) i ile i na co wydajesz. Zsumuj swoje dochody i wydatki. Wpisz dokładne kwoty na spłatę zobowiązań. Odkładanie oszczędności traktuj jako niezbędny wydatek.
- Ogranicz wydatki. Jak już masz opracowany budżet domowy, wiesz, na co wydajesz swoje pieniądze. Zaplanuj wszystkie wydatki. Sprawdź, czy są jakieś wydatki, z których możesz zrezygnować (subskrypcje, jedzenie na mieście, paliwo itp.). Oszczędzaj na zakupach – zrób listę zakupów, porównuj ceny towarów. Ogranicz rachunki. Czasem wprowadzenie paru drobnych zmian w domowych wydatkach przynosi szybko wymierne korzyści.
- Zautomatyzuj swoje oszczędzanie. Skonfiguruj bezpośrednią wpłatę na konto oszczędnościowe lub na rachunek funduszu inwestycyjnego, skorzystaj z opcji stałego zlecenia lub automatycznych przelewów na konto.
- Spłać długi. Na początek zacznij od długów i pożyczek, które mają najwyższe oprocentowanie (chwilówki, karty kredytowe, kredyty gotówkowe).
- Zbuduj poduszkę finansową. To absolutna podstawa. Taki fundusz awaryjny pomoże Ci poradzić sobie z nagłymi wydatkami, takimi jak leczenie czy naprawa lodówki.
- Zarabiaj więcej. Poszukaj sposobów na zwiększenie swoich dochodów (podwyżka, nadgodziny, zmiana pracy) lub rozważ dodatkowe źródło dochodu – zajęcia, które dadzą Ci możliwość zarabiania dodatkowych pieniędzy.
Nie musisz mieć od razu spektakularnych celów, ani ograniczać wszystkich wydatków. Buduj w sobie nawyk regularnego odkładania ustalonych kwot. Ważne, by być konsekwentnym.
Jak pomnażać oszczędności?
Warto myśleć o naszym finansowym zabezpieczeniu w kategoriach długoterminowych. Jak więc pomnożyć zgromadzone oszczędności?
Poniżej przedstawiamy wzór na wartość przyszłą zainwestowanego dziś kapitału:
Przyjmijmy, że zarabiamy netto 4000 zł i po trzech latach oszczędzania mamy zgromadzone 12 tys. złotych.
Co się stanie z inwestycją przy różnych założeniach?
- Inwestujemy 12 tys. złotych na 10 lat ze stopą zwrotu na poziomie 3,9% (portfel ostrożny). Po 10 latach wartość inwestycji wyniesie 17,6 tys. zł.
- Inwestujemy 12 tys. złotych na 10 lat ze stopą zwrotu na poziomie 5,5% (portfel dynamiczny). Po 10 latach kapitał wzrośnie do 20,5 tys. zł.
- W przypadku inwestycji 20-letniej i stopie zwrotu na poziomie 3,9% (portfel ostrożny), kapitał po zakończeniu inwestycji wzrośnie do 25,8 tys. zł. Porównywalny wzrost kapitału przy średniorocznej stopie zwrotu 3,9% w okresie inwestycji 20 lat możemy uzyskać w przypadku 10-letniej inwestycji, gdy średnioroczna stopa zwrotu będzie dwukrotnie wyższa i przekroczy 5,7%.
- A gdy zwiększymy kwotę inwestycji do 18 tys. zł (średnioroczna stopa zwrotu to 3,9%, a okres inwestycji 10 lat), to zgromadzony kapitał wyniesie prawie 26,4 tys. zł.
Wartość przyszła inwestycji - różne scenariusze
Co jest najważniejsze w oszczędzaniu?
Za wzrost wartości inwestycji odpowiada:
- stopa zwrotu
- okres oszczędzania
- kwota inwestycji
Stopa zwrotu
Przyjęło się, że stopa zwrotu odpowiada w największym stopniu za wzrost wartości portfela. To prawda. Przyrost kapitału będzie szybszy, gdy stopa zwrotu wyniesie 10%, a nie 3,9%.
Warto jednak pamiętać, że stopa zwrotu na poziomie 10% jest trudna do osiągnięcia w długim horyzoncie, wymaga inwestowania w ryzykowne aktywa i aktywnego podejścia do zmian w składzie naszego portfela.
Dla osób, kto nie zajmują się na co dzień inwestycjami, są to warunki trudne do spełnienia. Wahania na rynkach, które przekładają się na silne zmiany wartości portfela zazwyczaj sprawiają, że inwestorzy rezygnują z takich inwestycji w najgorszym możliwym momencie.
Dlatego warto skoncentrować się na dwóch pozostałych czynnikach, które mają znaczenie dla zgromadzenia kapitału.
Okres oszczędzania
Drugi ważny czynnik to okres oszczędzania. Kapitał pracujący w długim okresie, nawet przy stosunkowo niskiej stopie zwrotu, daje możliwość zgromadzenia środków, które będą miały znaczenie, gdy przyjdziemy na emeryturę.
Kwota inwestycji
Najważniejszym elementem planu oszczędzania jest kwota, którą odkładamy.
Jeśli chcesz zacząć oszczędzać pieniądze, ustal odpowiednią kwotę, którą będziesz regularnie odkładać. Powinna być ona istotna. Jeżeli odkładamy małe sumy, to nawet wysoka stopa zwrotu z inwestycji i długi okres oszczędzania nie będą wystarczające.
Oczywiście lepiej oszczędzać mało niż wcale, ale warto mieć świadomość, że wartość kapitału zainwestowanego dziś ma bardzo duże znaczenie dla wartości kapitału na koniec inwestycji, bez względu na to, ile potrwa inwestycja i jaką będziemy mieli średnioroczną stopę zwrotu.