KupFundusz.pl
- W tym artykule:
- Dziedziczenie funduszy inwestycyjnych - najważniejsze zasady
- Kontynuowanie inwestycji, czy wypłata środków?
- Dziedziczenie funduszy a podatki
Pieniądze zgromadzone w funduszach inwestycyjnych podlegają dziedziczeniu.
Jednostki uczestnictwa funduszy wliczają się do majątku osoby zmarłej, podobnie jak jego inne składowe. Spadkobierca może zdecydować, czy chcę wypłacić pieniądze z funduszy czy będzie kontynuował inwestycję.
Dziedziczenie funduszy inwestycyjnych jest uregulowane w Ustawie z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 z późn. zm.) oraz w art. 111 Ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. 2018, poz. 1355).
Dziedziczenie funduszy inwestycyjnych - najważniejsze zasady
Osoby uposażonone na wypadek śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego
- Pełnoletni uczestnik funduszu inwestycyjnego może w pisemnej dyspozycji wskazać osobę uposażoną, która w razie jego śmierci będzie uprawniona do otrzymania środków zgromadzonych w funduszach, bez konieczności przeprowadzenia sprawy spadkowej.
- Wypłata środków nie może być jednak wyższa niż przypadające na ostatni miesiąc przed śmiercią uczestnika funduszu dwudziestokrotne przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego oraz nieprzekraczające łącznej wartości jednostek uczestnictwa zapisanych w rejestrze uczestnika. Na koniec września 2024 roku limit ten wynosił ok. 165 tys. zł.
- Oznacza to, że jeżeli uczestnik funduszu posiadał jednostki uczestnictwa, których wartość nie przekracza tej kwoty, wszystkie środki zostaną przeznaczone na rzecz osoby uposażonej. Jeżeli jednak ich wartość przekroczy tę kwotę, nadwyżka środków zostanie włączona do masy spadkowej.
- Osobą uposażoną nie musi być osoba spokrewniona z posiadaczem jednostek uczestnictwa. Uczestnik funduszu może w każdej chwili taką osobę odwołać albo zmienić np. poprzez wskazanie innej.
- Limit dotyczy środków zgromadzonych w konkretnym funduszu, a nie subfunduszu (który jest częścią funduszu parasolowego).
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
Zwrot kosztów pogrzebu
- Osobie, która zajmie się organizacją pogrzebu zmarłego uczestnika funduszu, przysługuje zwrot z tytułu poniesionych kosztów.
- Zwrot kosztów pogrzebu następuje po przedstawieniu imiennych rachunków stwierdzających wysokość poniesionych wydatków. W takiej sytuacji fundusz inwestycyjny zobowiązany jest odkupić jednostki uczestnictwa zapisane na rejestrze zmarłego do wartości nieprzekraczającej kosztów pogrzebu, zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku.
- Wypłata z tego tytułu następuje bez przeprowadzenia postępowania spadkowego i jednocześnie nie wchodzi do masy spadkowej po zmarłym uczestniku funduszu.
- W momencie gdy, część środków została wypłacona przez inną instytucję np. ZUS, wówczas wymagane jest przedstawienie oryginalnego pisma z tej instytucji mówiącego o łącznej kwocie przedstawionych rachunków i wartości wypłaconych już środków.
Odbiór wspólności majątkowej małżonków
Jednostki uczestnictwa znajdujące się na rejestrze funduszy inwestycyjnych wchodzą w skład wspólnoty majątkowej małżonków.
Oznacza to, że jeśli zmarły uczestnik funduszu pozostawił żyjącego współmałżonka i nie było między nimi rozdzielności majątkowej, może on wypłacić połowę środków z rejestru zmarłego uczestnika funduszu inwestycyjnego.
Nabycie spadku
W przypadku, gdy po realizacji dyspozycji na wypadek śmierci oraz zwrotu kosztów pogrzebu zostanie coś jeszcze, to pozostałe środki wejdą do masy spadkowej i podlegają dziedziczeniu na mocy przepisów kodeksu cywilnego.
W takiej sytuacji spadkobierca jest zobowiązany do przedstawienia dystrybutorowi funduszy inwestycyjnych kilku dokumentów. Należą do nich:
- akt zgonu uczestnika funduszu inwestycyjnego,
- prawomocne postanowienie sądu stwierdzające nabycie praw do spadku lub zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia.
W przypadku kilku spadkobierców także jeden z poniższych dokumentów:
- prawomocne postanowienie sądu o dziale spadku;
- umowę zawartą przez spadkobierców o dziale spadku sporządzoną w formie aktu notarialnego;
- dodatkowo, jeśli towarzystwo funduszy inwestycyjnych (TFI) daje taką możliwość – oświadczenie spadkobierców ws. podziału jednostek uczestnictwa objętych masą spadkową, wypełnione na odpowiednim formularzu.
Możesz zacząć inwestować już od 50 zł.Najlepszy moment na inwestycję w przyszłość, to dzisiaj. Nie zwlekaj!
Kontynuowanie inwestycji, czy wypłata środków?
Po przeprowadzeniu wszelkich formalności spadkobiercy powinni zdecydować, czy środki zgromadzone w funduszach będą nadal inwestowane, czy jednak zostaną wypłacone.
- W pierwszym przypadku jednostki uczestnictwa z rejestru spadkodawcy zostaną przeniesione na rejestr spadkobiercy, pod warunkiem że prospekt informacyjny funduszu i przyjęte przez TFI procedury dają taką możliwość, wówczas w efekcie stają się oni uczestnikami funduszu inwestycyjnego.
- W drugim przypadku dochodzi do spieniężenia i wypłaty środków zgromadzonych przez byłego uczestnika funduszu na rzecz spadkobiorcy.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
Dziedziczenie funduszy a podatki
Podatek od spadków i darowizn
Zgodnie z Ustawą z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2018 r. poz. 644, 1629) w przypadku dziedziczenie jednostek uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub realizacji zapisu na wypadek śmierci powstaje obowiązek podatkowy. Art. 4a wspomnianej ustawy określa warunki zwolnienia z obowiązku zapłacenia podatku od spadków i darowizn.
Przysługują ono osobom bliskim, np. małżonkowi, wstępnym (np. rodzicom, dziadkom), zstępnym (np. dzieciom, wnukom).
Co trzeba zrobić, aby zostać zwolnionym z podatku od spadków i darowizn?
- Zgłosić nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego,
- W przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – zgłosić nabycie praw w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.
W przypadku nieskorzystania ze zwolnienia obowiązkiem podatkowym objęta jest całość środków pomniejszona a kwotę wolną od podatku, której wysokość zależy od przynależności spadkobiercy do danej grupy podatkowej (przepisy ściśle regulują tę kwestię).
W 2024 roku kwota wolna od podatku wynosi:
- 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do pierwszej grupy podatkowej,
- 27 090 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do drugiej grupy podatkowej,
- 5 733 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do trzeciej grupy podatkowej.
W przypadku pierwszej grupy podatek nie zostanie zapłacony, jeżeli odziedziczone środki nie przekroczą 36 120 zł. Jeżeli jednak spadek przekroczy tę kwotę, to wówczas spadkobierca od nadwyżki środków zobowiązany jest uiścić podatek.
Podatek od dochodów kapitałowych
Drugim rodzajem obciążenia podatkowego, nad którym warto się pochylić, jest podatek od dochodów kapitałowych, potocznie nazywany podatkiem Belki. Jego naliczenie i odprowadzenie przez fundusz inwestycyjny dokonywane jest w momencie wypłaty środków przez spadkobiercę. Jeśli jednak zdecyduje się na przeniesie środków na swój rejestr, to rozliczenie nastąpi dopiero w momencie wypłaty z tego rejestru.
Podatek od dochodów kapitałowych jest naliczany od zysku z tytułu odziedziczonych jednostek uczestnictwa, licząc od dnia ich nabycia na rejestrze spadkodawcy do dnia ich odkupienia przez spadkobiercę. Od 2024 podatek należy odprowadzić samodzielnie do właściwego urzędu skarbowego, po otrzymaniu od towarzystwa funduszy inwestycyjnych deklaracji PIT-8C.
