Ta strona internetowa używa plików cookies w celach statystycznych, marketingowych i funkcjonalnych. Mechanizm cookies można wyłączyć w dowolnym momencie, poprzez zmianę ustawień przeglądarki. Korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zapisywane w pamięci urządzenia. Więcej informacji na ten temat znajduje się w naszej Polityce Prywatności.

AKCEPTUJ I ZAMKNIJ
X

Fundusze

Koszyk

Rejestracja
Zaloguj się
Blog

Pokaż

Poduszka finansowa. Ile odłożyć na czarną godzinę?

|Od Kupfundusz.pl | Szacowany czas czytania artykułu: 14 minut

 

Poduszka finansowa to wydzielona część oszczędności, której zadaniem jest zabezpieczenie najpilniejszych potrzeb finansowych w sytuacji, w której tracimy dotychczasowe dochody z powodu utraty pracy lub innego źródła utrzymania lub gdy pojawiają się nieprzewidziane wydatki (np. związane z chorobą, utratą mienia czy pożarem). Poduszka finansowa chroni finanse osobiste oraz zapobiega nagłemu pogorszeniu się sytuacji materialnej.

Inne określenia to:

  • finansowa poduszka bezpieczeństwa
  • fundusz awaryjny
  • poduszka płynnościowa
  • bufor bezpieczeństwa finansowego
  • środki płynne
  • bezpieczny fundusz
  • pieniądze na czarną godzinę


Dlaczego warto mieć zabezpieczenie finansowe?

Finansowa poduszka bezpieczeństwa jest formą zabezpieczenia finansowego, która przede wszystkim ma nas chronić przed dramatycznym obniżeniem komfortu życia i pokryć nieprzewidziane wydatki lub przejściowo zastąpić utracone regularne zarobki. Ma ona dać nam poczucie bezpieczeństwa. Życie jest nieprzewidywalne, więc finansową poduszkę bezpieczeństwa powinien mieć każdy - tak na wszelki wypadek.

Z punktu widzenia inwestycyjnego posiadanie zabezpieczenia finansowego sprawia, że nie musimy spieniężać mniej płynnych długo- i średnioterminowych inwestycji (np. nieruchomości), albo w niedogodnym momencie (np. po silnej bessie) rezygnować z inwestycji o podwyższonym ryzyku (np. sprzedawać akcji lub funduszy akcyjnych). Mówiąc najprościej - poduszka finansowa ma stabilizować nasze codzienne życie i dawać nam poczucie bezpieczeństwa. 

Poduszka finansowa to nie jest fundusz emerytalny. Pieniądze odłożone na przyszłą emeryturę powinny być inwestowane długoterminowo z większym zyskiem i związanym z nim wyższym ryzykiem. Poduszka finansowa zaś powinna być inwestowana stosunkowo bezpiecznie z zamiarem ochrony jej wartości przed inflacją. W praktyce oznacza to, że wszystkie inne środki finansowe nie zgromadzone w poduszce mogą być inwestowane w dłuższej perspektywie, z większym ryzykiem i większymi oczekiwanymi zyskami.

Niektórym trudno jest zgromadzić poduszkę finansową, gdyż budowanie oszczędności wiąże się z pewnymi wyrzeczeniami.


➡️➡️➡️ Przeczytaj także: Inwestowanie dla początkujących - 7 prostych porad


Cechy dobrej poduszki finansowej

  • Powinna mieć odpowiednią wartość, zależną od naszych miesięcznych stałych wydatków i od rodzaju oraz wartości zgromadzonego kapitału i innych składników naszego majątku
  • Musi być płynna – inaczej nie byłaby funduszem awaryjnym
  • Powinna być bezpieczna
  • Powinna być również dochodowa

✅ Ile powinna wynosić poduszka finansowa?

Nie ma jednego sposobu na określenie kwoty, jaką powinniśmy zgromadzić w postaci poduszki finansowej. Odkładanie pieniędzy zawsze trzeba dopasować do swoich potrzeb i możliwości. Przyjmuje się, że minimalna wartość poduszki finansowej to 3-krotność naszych miesięcznych wydatków. Idealną sytuację stanowi posiadanie oszczędności, które pozwalają przeżyć przez rok, czyli należy odłożyć kwotę odpowiadającą 12-krotności miesięcznych wydatków. Ten czas zwykle pozwala na znalezienie nowego zatrudnienia. Im zabezpieczenie finansowe jest większe, tym większy komfort psychiczny nam zapewniają, jednak zbyt duża kwota ulokowana w bezpiecznej poduszce finansowej to też błąd, gdyż oszczędności w niej zgromadzone, powinny być lokowane bezpiecznie. Oznacza to, że nie przyniosą nam tak wysokich zysków, jak bardziej ryzykowne i długoterminowe inwestycje (akcje, nieruchomości).

Wielkość poduszki może zależeć od rodzaju innych składników naszego majątku. Jeśli posiadamy stosunkowo duże inwestycje w płynnych instrumentach (nawet akcjach) poduszka nie musi być aż tak duża. Jeśli jednak, poza poduszką mamy majątek o niskiej płynności (np. nieruchomości lub dzieła sztuki), to wówczas fundusz awaryjny powinien być większy.


➡️➡️➡️ Więcej na temat inwestowania małych kwot przeczytasz tutaj.

Czy lepiej posiadać własną poduszkę finansową, czy szybciej spłacać zaciągnięty w banku kredyt?

Gdy mamy zobowiązania kredytowe i są one dla nas sporym obciążeniem, to nie powinniśmy rezygnować z posiadania zabezpieczenia. Kredyt spłacamy regularnie – zazwyczaj co miesiąc, więc gdy zabraknie nam bieżącego dochodu a domowy budżet świeci pustkami, to właśnie pieniądze z poduszki finansowej pokryją miesięczne raty kredytu.

Płynność

Czy zgromadzone w poduszce finansowej środki są nam potrzebne w chwili (w tym samym dniu), kiedy dowiadujemy się o nadzwyczajnych wydatkach lub gdy dowiadujemy się o utracie regularnych zarobków? Raczej nie. Poza wyjątkowymi sytuacjami (wypadek, pożar miejsca zamieszkania), czas kiedy musimy uruchomić oszczędności wynosi zazwyczaj kilka dni lub tygodni. A jeśli powodem uruchomienia poduszki jest utrata pracy, jej wykorzystanie rozłożone będzie nawet na miesiące. Ten fakt jest ważny, gdyż pozwala nam lepiej gospodarować zgromadzonymi środkami. Nie musimy więc trzymać oszczędności na nisko lub w ogóle nieoprocentowanych rachunkach bankowych, tylko lokować je bezpiecznie, ale w sposób znacznie bardziej dochodowy.

Bezpieczeństwo

Poduszka finansowa nie ma prawa istotnie zmniejszyć swojej wartości w okresie jej funkcjonowania, co oznacza maksymalny dopuszczalny spadek wartości o 2-3% w okresie do 1 roku. Taki poziom nie obniży istotnie naszego zabezpieczenia, ale za to pozwoli zainwestować środki w instrumenty finansowe pozwalające zarabiać więcej niż na najlepszych lokatach bankowych. Bezpieczeństwo jest najważniejsze, ale należy zachowywać zdrowy rozsądek i pozwalać środkom zgromadzonym w poduszce finansowej zarabiać i walczyć z inflacją o zachowanie realnej wartości.

Dochodowość

Dochodowość nie jest najważniejsza dla poduszki finansowej, ale bezpieczeństwo finansowe. Ale dlaczego rezygnować z nawet niewielkich zysków i trzymać środki na nisko lub w ogóle nie oprocentowanych rachunkach w banku? A jeśli nawet gonimy za najwyżej oprocentowanymi lokatami, skacząc z banku do banku, to i tak nagła potrzeba skorzystania z oszczędności zmusi nas do zerwania całej kwoty lokaty (nawet jeśli potrzebujemy tylko części odłożonych pieniędzy) i utraty narosłych odsetek. Z tych powodów poduszkę finansową powinniśmy lokować w bardziej dochodowych i jednocześnie płynnych instrumentach finansowych, innych niż rachunki i lokaty bankowe.


Gdzie oszczędzać na poduszkę finansową?

Zbudowanie poduszki finansowej to nie wszystko. Trzeba znaleźć dla niej odpowiednie miejsce.

  • Rachunek oszczędnościowy lub bieżący w banku
  • Lokata bankowa
  • Obligacje skarbowe
  • Fundusze obligacji krótkoterminowych

Bankowy rachunek bieżący lub oszczędnościowy

To najprostsza, ale i najmniej dochodowa forma gromadzenia i przechowywania oszczędności. Największą zaletą tego rozwiązania jest natychmiastowa dostępność środków. A największe wady to: bardzo niska dochodowość, utrata realnej wartości z powodu inflacji oraz podatki, pobierane z dużą częstotliwością od każdej kwoty zysku.

Lokata bankowa

Lokaty bankowe to również proste rozwiązanie. Ich zaletą jest lepsza dochodowość w porównaniu z rachunkiem bieżącym. Do wad zaliczymy niskie zyski, zaangażowanie w poszukiwanie atrakcyjnych lokat, koszty prowadzenia rachunków w bankach oraz utrata odsetek w przypadku zerwania lokaty. Wadą jest również płacenie podatku od zysku po zakończeniu każdej lokaty, przez co na następnej lokacie lokujemy kwotę pomniejszoną o zapłacony podatek.

Obligacje skarbowe

Detaliczne obligacje skarbowe można kupować w biurach maklerskich PKO BP oraz PEKAO SA. Po nabyciu możemy trzymać je do wykupu lub odsprzedać je tym samym bankom, jednak nie wcześniej niż 7 dni kalendarzowych po zakupie i nie później niż 20 dni kalendarzowych przed terminem ich wykupu.

Specyfiką oferty skarbowych obligacji detalicznych jest to, że każdego miesiąca Ministerstwo Finansów ogłasza listę obligacji dostępnych dla inwestorów oraz warunki ich oprocentowania. Zmiany w oprocentowaniu obligacji występują głównie wtedy, kiedy Rada Polityki Pieniężnej zmienia stopy procentowe NBP.  Zazwyczaj, gdy stopy NBP rosną, rośnie również atrakcyjność obligacji, gdy stopy spadają oprocentowanie obligacji, po pewnym czasie też spada.

Obligacje detaliczne emitowane są na różne okresy, ich oprocentowanie może być stałe lub zmienne (zależne od stóp procentowych NBP lub od poziomu inflacji). Aby je nabyć nie musimy posiadać rachunku maklerskiego. Nie płacimy również za nabycie żadnej prowizji.

Inaczej jest, gdy chcemy sprzedać je przed końcem życia (przedstawić do wcześniejszego wykupu przez Skarb Państwa). Wówczas musimy ponieść opłatę za wcześniejszy wykup. Opłata ta wynosi od 0,5% do 2% ich wartości nominalnej.

Obligacje detaliczne są bardziej dochodowym instrumentem finansowym niż lokaty bankowe, szczególnie, gdy trzymamy je do wykupu. Przy wcześniejszej ich sprzedaży, prowizje, jakie musimy zapłacić, mocno ograniczają ich zyskowność.

Fundusze obligacji krótkoterminowych

Fundusze obligacji krótkoterminowych znakomicie nadają się do przechowywania i inwestowania kapitału z poduszki finansowej. Fundusze te charakteryzują się:

  • niskimi kosztami zarządzania - dzięki niskim kosztom funduszowi łatwiej jest osiągać dobre wyniki, a zarządzający nie musi inwestować tak ryzykownie, jak jego konkurenci z wyższymi kosztami. W efekcie, ryzyko zmienności wyników takiego funduszu jest niższe, a fundusz uważany jest za bardziej bezpieczny.

  • niską zmienność wartości jednostki, na co co główny wpływ ma polityka inwestycyjna funduszu, czyli instrumenty, w które inwestuje swoje aktywa. Najniższą zmienność mają fundusze, które inwestują w krótkoterminowe obligacje o zmiennym i stałym oprocentowaniu. Najbardziej zmienne, czyli najbardziej ryzykowne są z kolei fundusze inwestujące w akcje.

  • inwestowaniem w obligacje najbardziej wiarygodnych emitentów (głównie Skarb Państwa).


➡️➡️➡️ O tym jak działają fundusze inwestycyjne przeczytasz tutaj.

Wśród polskich funduszy obligacji dostępnych na platformie KupFundusz.pl jest kilka, których konserwatywna polityka inwestycyjna oraz niskie koszty zarządzania sprawiają, że warto je wziąć pod uwagę przy tworzeniu poduszki finansowej.

Fundusze o najniższym historycznym ryzyku mierzonym maksymalnym obsunięciem kapitału i niskich kosztach zarządzania

Fundusz

Maksymalny spadek Wyniki Opłata za zarządzanie Koszty bieżące Opłata za sukces
3M 12M
Pekao Obligacji Samorządowych 1,1% 1,7% 9,5% 0,8% 1,1% tak
inPZU Inwestycji Ostrożnych 2,0% 1,5% 10,4% 0,5% 0,7%  
Goldman Sachs Konserwatywny 3,2% 1,5% 10,5% 0,5% 0,6%  
Goldman Sachs Konserwatywny Plus 3,3% 1,5% 9,3% 0,5% 0,8%  
Allianz Trezor 4,1% 1,4% 10,7% 0,8% 0,6%  

Dane na 31.10.2023

➡️➡️➡️ Pełna lista funduszy dłużnych dostępnych na KupFundusz.pl znajduje się tutaj.

Zgodnie z zasadą, że za wyższe niż w banku zyski trzeba płacić podwyższonym ryzykiem, przedstawione fundusze miały w swojej historii również okresy z ujemną stopą zwrotu. „Maksymalny spadek” w tabeli oznacza spadek ceny jednostki funduszu od najwyższego do najniższego w historii poziomu, który zaobserwowano w najgorszym dla polskich obligacji okresie, wielkiej bessy w latach 2021-2022. Przedstawione fundusze odnotowały w tym okresie spadki w przedziale 1%-4%. Mimo strat, ich zachowanie należy uznać za znakomite, gdyż inne bardziej agresywne fundusze obligacji straciły w tym okresie nawet ponad 20%.

Zachowanie funduszy w trakcie i tuż po okresie bessy w latach 2021-2022


Powyższe fundusze prowadzą bardzo konserwatywną politykę inwestycyjną, inwestując przede wszystkim w krótkoterminowe obligacje o stałym i zmiennym oprocentowaniu, których ceny i oprocentowanie zależy przede wszystkim od bieżącej wysokości krótkoterminowych stóp procentowych (WIBOR 6M i WIBOR 3M).

Wady funduszy obligacji krótkoterminowych

W porównaniu z lokatami i obligacjami detalicznymi ceny funduszy są bardziej zmienne, co oznacza, że lepsze okresy przeplatają się z gorszymi. Zdarza się (jak pokazuje wykres), że ich wyniki mogą przejściowo być również ujemne. Wadą są również koszty zarządzania, które pobiera TFI za zarządzanie funduszem. Warto jednak pamiętać, że koszty te są już uwzględnione w prezentowanych wynikach funduszy i nie należy ich doliczać do publikowanych wycen.

Zalety funduszy obligacji krótkoterminowych

  • W dłuższych terminach zarabiają więcej niż lokaty bankowe,
  • Na platformie KupFundusz.pl kupujemy i sprzedajemy je bez żadnych prowizji,
  • Dopóki nie sprzedamy funduszu nie płacimy podatku Belki, czyli cały czas pracuje 100% naszego kapitału. W ekstremalnych przypadkach możemy nie zapłacić podatku nawet przez kilkadziesiąt lat.
  • Od 2024 roku możemy kompensować zyski z funduszy ze stratami z innych inwestycji, czego nie dają inne tzw. bezpieczne instrumenty (lokaty bankowe, obligacje).



Gdzie najkorzystniej inwestować oszczędności z punktu widzenia podatkowego?

Od 2024 roku obowiązują nowe przepisy podatkowe dotyczące opodatkowania zysków kapitałowych ze sprzedaży funduszy inwestycyjnych. Obecnie to inwestorzy muszą samodzielnie rozliczać się z fiskusem (wystarczy zaakceptować wystawiony przez Urząd Skarbowy PIT-38, zawierający saldo zysków i strat z inwestycji w danym roku). W zamian otrzymali korzyść, która diametralnie zwiększyła efektywność wszystkich inwestycji. Zyski i straty z inwestycji w fundusze można kompensować ze sobą, a także z zyskami i stratami osiągniętymi na handlu innymi instrumentami finansowymi (przede wszystkim akcjami).

Dlaczego to taka ważna zmiana?

Do tej pory zyski z inwestycji bezpiecznych, takich jak lokaty, obligacje i fundusze dłużne były opodatkowane nawet, gdy na akcjach lub innych ryzykownych inwestycjach traciliśmy. Po zmianie przepisów zyski z lokat i obligacji trzymanych do wykupu nadal – bez zmian będą opodatkowane i nie będzie ich można łączyć ze stratami z innych inwestycji. Inaczej będzie z funduszami. Zyski z funduszy obligacji można łączyć ze stratami z innych ryzykownych instrumentów (głównie z akcji i funduszy akcyjnych) i dzięki temu płacić mniejsze podatki.

Kompensacja zysków i strat z funduszy inwestycyjnych

 

💡 KupFundusz.pl to nowoczesna, w pełni internetowa platforma, która umożliwia samodzielne inwestowanie w fundusze, wyposażona w unikatowe narzędzia do ich analizy, porównania i testowania. Oferuje dostęp do ponad 400 krajowych i zagranicznych funduszy inwestycyjnych z 21 TFI. Nie pobieramy opłat dystrybucyjnych! 



 

 

Podziel się na:

Rozpocznij dyskusję

Avatar użytkownika

Twój komentarz został dodany

Komentarze (0)

Polecamy

Blog Grzegorza Raupuka
Blog Rafała Bogusławskiego

Najczęściej czytane

Dziedziczenie pieniędzy zgromadzonych w funduszach inwestycyjnych
Opodatkowanie zysków z funduszy inwestycyjnych – jakie są zasady naliczania i wysokość daniny na rzecz państwa?
Czym się różni FIO od SFIO?
Inwestowanie dla początkujących, czyli 7 prostych porad
Towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI) – czym są i jak działają?
Porównywane fundusze0

Sesja wygaśnie za: